5 τρόποι για να δαμάσεις τον εσωτερικό σου κριτή και το αυτοσαμποτάζ.
Σίγουρα κάποια στιγμή στην ζωή μας όλοι έχουμε «παλέψει» με την αυτοεκτίμηση μας ή με το πώς προσεγγίζουμε τον εαυτό μας. Πολλές φορές μάλιστα καταλήγουμε να είμαστε οι χειρότεροι επικριτές για εμάς τους ίδιους. Η αρνητική φωνή που μας γκρινιάζει μπορεί πραγματικά να μας επιβαρύνει όταν δεν ελέγχεται, και ωστόσο λίγοι καταφέρνουν να την απωθήσουν. Σκέψου εάν το ραδιόφωνο στο μυαλό σου φαίνεται να παίζει πάντα το τραγούδι “I’m the worst- είμαι ο χειρότερος” σε επανάληψη, πόσο μπορεί να σε επηρεάσει στην καθημερινότητα; Ακολουθούν, λοιπόν, μερικές συμβουλές για την αλλαγή του σταθμού.
1. Δώσε ένα όνομα σε αυτή την επικριτική, κακή φωνή στο κεφάλι σου.
Το να δώσεις ένα όνομα στον αυτοσαμποτέρ σου βοηθάει στην προσπάθεια σου να τον αμφισβητήσεις και να σου υπενθυμίζει ότι δεν είσαι η σκέψη σου αλλά είναι ένα άτομο που απλά τις ακούει. Ουσιαστικά, με αυτό τον τρόπο βοηθάς τον εαυτό σου να βγει έξω από το μοτίβο των σκέψεων του και να τα σκεφτεί σαν ένα εξωτερικός παράγοντας. Να είσαι σίγουρος ότι αυτός ο τρόπος σε εμποδίζει να ταυτιστείς με τις σκέψεις σου ή να βάλεις πολύ βάρος σ’ αυτές. Σκέψου τον εαυτό σου ως ένα φίλτρο και αποφάσισε εσύ ποιες σκέψεις θα κρατήσεις και ποιες θα αφήσεις.
Είναι σημαντικό να ξεχωρίζει κανείς τις αρνητικές από τις αυτοκαταστροφικές σκέψεις. Σίγουρα, δεν μπορείς να επιλέξεις τις σκέψεις σου, αλλά μπορείς να εργαστείς για να δημιουργήσεις μια υγιή απόσταση μεταξύ των σκέψεων σου και του εαυτού σου.
Για παράδειγμα όταν εμφανίζεται μια αυτοκριτική δήλωση στον εγκέφαλό, ότι δεν είσαι αρκετά καλός ή άξιος, αναγνώρισε το και πες «Ευχαριστώ για τη συμβουλή σου», μια πιθανή απάντηση. Και στη συνέχεια επιβεβαίωσε ότι δεν είναι απαραίτητα η αλήθεια κάνοντας ερωτήσεις και αναποδογυρίζοντας τις:
-Αυτό το λάθος σημαίνει πραγματικά αποτυχία;
-Το ξέσπασμα από ένα κοντινό σου άτομο αφορούσε πραγματικά την ανεπάρκειά σου ή αφορούσε μια κακή μέρα;
-Ο φίλος σου δεν σου έστειλε μήνυμα επειδή δεν του αρέσεις ή μπορεί απλώς να είναι απασχολημένος;
Υπάρχει πάντα μια άλλη προοπτική αν επιβραδύνεις αρκετά για να τη βρεις. Οι σκέψεις είναι απλώς σκέψεις, αλλά είναι εύκολο να το ξεχάσουμε όταν απλώς τις αποδεχόμαστε χωρίς αμφιβολία.
2. Δοκίμασε διαλογισμό.
Η ανάρρωση από ένα τραύμα ή από μια δυσχαιρή κατάσταση απαιτεί εμπιστοσύνη στον εαυτό μας. Πολλές αρνητικές ιδέες και σκέψεις για τον εαυτό μας έχουν παγιωθεί μέσα από τραυματικές εμπειρίες με αποτέλεσμα να χρειάζεται να ξανά προσδιορίσουμε τον νοητικό μας σενάριο στον εγκέφαλο. Ο διαλογισμός σε αρχικό στάδιο βοηθάει τουλάχιστον να εκπαιδεύσεις τον εγκέφαλο σου να μην επηρεάζεται από σκέψεις και στην συνέχεια να μπορείς να διαχειριστείς την συναισθηματική και σωματική υγεία.
3. Κάνε ένα βήμα πίσω & δείξε συμπόνια στον εαυτό σου.
Πριν σου επιτεθείς, ρώτα τον εαυτό σου “Τι θα έλεγα σε έναν φίλο αν το περνούσε αυτό;”
Εάν είμαστε σε θέση να κάνουμε ένα βήμα πίσω και να ασκήσουμε λίγη συμπόνια στον εαυτό μας, μπορεί να βοηθήσει να κρατήσουμε τα πράγματα έχοντας μια προοπτική και να μην φαίνονται τόσο δυσμενή. Μπαίνοντας αντίστοιχα στην θέση ενός φίλου σου, θέλοντας να τον βοηθήσεις… Τι θα έλεγες ή τι θα έκανες για να στηρίξεις κάποιον;
Κάνε αυτή την διεργασία και για τον εαυτό σου!
4. Ξεκίνησε να κρατάς ημερολόγιο.
Το ημερολόγιο μπορεί να είναι εξαιρετικό για να εξωτερικεύσεις πράγματα που κρατάς μέσα σου. Εκτός από καθαρτικό, το ημερολόγιο είναι επίσης ένας καταπληκτικός τρόπος για να αποκτήσεις μεγαλύτερη αυτογνωσία. Συχνά, δεν αμφισβητούμε τις αρνητικές μας σκέψεις επειδή δεν γνωρίζουμε πάντα πότε συμβαίνουν αλλά το να γράφουμε τακτικά μπορεί να βοηθήσει πολύ σε αυτό.
Αυτό που βοηθάει πολύ είναι η καταγραφή των συναισθημάτων και των σκέψεων παράλληλα με το βίωμα μας και την εμπειρία μας. Ακόμα, μπορεί κανείς να παρατηρήσει όχι μόνο τα αρνητικά αλλά και τα θετικά στοιχεία του εαυτού ώστε να μπορέσει να τα ενισχύσει περισσότερο.
5. Ξεκίνα συμβουλευτική/ ψυχοθεραπεία.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσει κανείς εάν οι αρνητικές σκέψεις του είναι επίμονες και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητά του. Το παραπάνω κάποιες φορές μπορεί να είναι σημάδι για κάτι πιο σοβαρό. Για παράδειγμα εάν οι σκέψεις και η αρνητική αυτοκριτική συνδέεται με κατάθλιψη, άγχος, χαμηλά κίνητρα, ψυχική κούραση, απελπισία είναι καλό να συμβουλευτείς ένα ειδικό ψυχικής υγείας και να λάβεις την καλύτερη δυνατή υποστήριξη. Δοκίμασε μια θεραπευτική αλληλεπίδραση.
Κουτλουμπάση Ελένη,
Συμβουλευτική Ψυχολόγος