Οι πρακτικές ενσυνειδητότητας (mindfulness) στα παιδιά.
Η ενσυνειδητότητα (mindfulness) είναι η συνειδητή διαδικασία να επιστήσει την προσοχή κάποιου σε εμπειρίες που συμβαίνουν στην παρούσα στιγμή, τις οποίες μπορεί να αναπτύξει μέσω της πρακτικής του διαλογισμού και άλλων αποτελεσματικών εργαλείων. Η ενσυνειδητότητα εκπαιδεύει να αναπτύσσετε στιγμή προς στιγμή η επίγνωση των ψυχικών, συναισθηματικών και σωματικών γεγονότων και καταστάσεων ύπαρξης. Μελέτες έχουν δείξει ότι η ενσυνειδητότητα μειώνει το άγχος, τον θυμό, την κατάθλιψη και το άγχος. Αυξάνει επίσης την παραγωγικότητα, βελτιώνει τη μνήμη και την προσοχή και ενισχύει τη συνολική ευημερία.
Όταν σκεφτόμαστε την επίγνωση και τον διαλογισμό, συνήθως σκεφτόμαστε ενήλικες που εξασκούν αυτήν την τέχνη για να δημιουργήσουν θετικές αλλαγές στη διάθεση και τη στάση. Ωστόσο, τα σχολεία και οι παιδοψυχολόγοι συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την αποτελεσματικότητα της ενσυνειδητότητας με παιδιά και εφήβους και αρχίζουν να την ενσωματώνουν στα σχολεία του εξωτερικού στην καθημερινή σχολική ρουτίνα και τις πρακτικές του mindfulness.
H ενσυνειδητότητα διδάσκει στο παιδί να μην έχει εμμονή ή να μην αναμασάει τα συναισθήματα του και να εστιάζει σε αυτά. Δίνει την ευκαιρία στο παιδί να έχει επίγνωση των συναισθημάτων του, μπορεί να τα αποδέχεται και να τα αφήνει να φύγουν. Το να αφήνει κανείς τον εαυτό του να αφήσει τον «έλεγχο» και να ανακατευθύνει την ενέργειά του σε αυξημένη ηρεμία και επίγνωση δημιουργεί συναισθηματικό χώρο, θετικότητα και θεραπεία. Ο διαλογισμός, ένας τρόπος εξάσκησης της επίγνωσης, βοηθά τα παιδιά να αντιμετωπίσουν τους στρεσογόνους παράγοντες και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους με πιο υγιεινούς τρόπους.
Η αύξηση της ικανότητας του παιδιού να ανέχεται την απογοήτευση, το άγχος, το θυμό, την απογοήτευση και τη θλίψη είναι το κλειδί για να βοηθήσετε ένα παιδί να ευδοκιμήσει μπροστά στις αντιξοότητες, καθιστώντας το πιο παραγωγικό, πιο υγιές και πιο χαρούμενο.Υπάρχουν πολλοί τρόποι που ένα παιδί μπορεί να επανέλθει σε ηρεμία όπως το να παίρνει βαθιές ανάσες, να μετρά μέχρι το δέκα και να χρησιμοποιεί τις αισθήσεις του στο παρόν ακόμα και μέσα από το παιχνίδι.
Ο διαλογισμός και η εξάσκηση της επίγνωσης είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μειωθεί το άγχος, ο θυμός και άλλα έντονα δυσλειτουργικά συναισθήματα. Η φαντασία των παιδιών επιπλέον βοηθάει σημαντικά να σκεφτούν ήρεμα, γαλήνια μέρη που έχουν αισθανθεί χαλαρά. Οι φροντιστές μπορούν να βάζουν χαλαρωτική μουσική και να ζωγραφίζουν με το παιδί ένα πολύχρωμο ουράνιο τόξο ή νοητά να μεταφερθούν στην φύση. Μπορούν να επιλέξουν να παίξουν με αισθητηριακά υλικά που καθιστούν τα παιδιά αυτόματα στο εδώ και τώρα.
Τέλος, χρησιμοποιείστε όλες τις παραπάνω πρακτικές του mindfulness όχι μόνο σε περίπτωση που αισθάνεται το παιδί άγχος ή λύπη αλλά προσπαθήστε να αφιερώνετε σχεδόν καθημερινά κάτι από τα παραπάνω. Έτσι και θα αυξηθεί η ποιότητα ζωής αλλά και ο εγκέφαλος θα είναι σε θέση να χτίσει μέσω της πλαστικότητας νέες συνδέσεις και θα εφαρμόζει αυτοματοποιημένα όταν αισθάνεται στρες.
Κουτλουμπάση Ελένη,
Συμβουλευτική Ψυχολόγος.